Herkese merhaba bugünkü konumuz “Havacılıkta Risk Yönetimi” hakkında olacak keyifli okumalar dilerim.
Hayatımızın her alanında risk vardır ve hayatımızda en az bir kez riskli kararlar alabiliriz. Ve hatta riski kontrol altına alabiliriz bu sayede alacağım risk sonunda çıkan sonucun negatif etkilerini azaltabiliriz hatta yok edebiliriz. Peki nedir bu riski kontrol altına alan “Risk Yönetimi”?
Risk yönetimi, bir organizasyonun veya kişinin faaliyetleri, projeleri veya işlemleri sırasında karşılaşabileceği finansal, operasyonel, hukuki, çevresel veya teknolojik riskleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için kullanılan bir yöntemdir. Risk yönetimi, bir organizasyonun veya kişinin karşılaşabileceği olası riskleri önceden belirleyerek, bu risklere karşı hazırlıklı olmasını ve kriz durumlarında daha etkili bir şekilde hareket etmesini sağlar.
Risk yönetimi, bir organizasyonun veya kişinin karşılaşabileceği olası riskleri belirleyerek, bu riskleri önceden öngörmek, analiz etmek, önlemek, azaltmak veya kabul edilebilir düzeyde yönetmek için tasarlanmış bir süreçtir. Bu süreç, risklerin tanımlanması, önceliklendirilmesi ve analiz edilmesi, risklere karşı stratejilerin geliştirilmesi, bu stratejilerin uygulanması ve etkinliğinin izlenmesi adımlarını içerir.
Risk yönetimi, bir organizasyonun veya kişinin faaliyetleri, projeleri veya işlemleri sırasında karşılaşabileceği finansal, operasyonel, hukuki, çevresel veya teknolojik riskleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için kullanılan bir yöntemdir. Risk yönetimi, bir organizasyonun veya kişinin karşılaşabileceği olası riskleri önceden belirleyerek, bu risklere karşı hazırlıklı olmasını ve kriz durumlarında daha etkili bir şekilde hareket etmesini sağlar. Risk yönetimi tabiri ilk kez 1950’li yılların sonlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılmaya başlanmıştır. Risk yönetimi olasılık planlamasını da beraberinde getirir. Sürekli olarak “eğer olursa ne olur”, “ya olursa” sorularının yinelenmesidir. Risk yönetimi ilk zamanlar sigortacılıkla beraber ele alınmış ve sigortacılık içinde yer almıştır. İlk zamanlar sigortacılık ile risk yönetimi birbirlerinin yerine kullanılmıştır.
Daha önce de bahsettiğimiz “ emniyet ve güvenlik” arasındaki fark olan konumuzda emniyetin risklerin azaltılması için kullanılan bir terim olduğunu görmüştük.
ICAO tarafından yapılan tanıma göre Emniyet Yönetim Sistemi (Safety Management System‐SMS), havacılıkta emniyeti yönetebilmek için gerekli organizasyonel yapı, politika, prosedür ve sorumluluklar bütünüdür. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından yapılan tanıma göre ise emniyet yönetim sistemi, “Kabul veya tolere edilebilir emniyetin sağlanması amacıyla organizasyon tarafından yerine getirilen, emniyet yönetim faaliyetleri” şeklinde ifade edilmektedir.
Emniyet riski yönetimi, faaliyetlere konu olan risklerin tanımlanıp, ortadan kaldırılması ya da kabul edilebilir düzeye indirgenmesi için örgütsel kaynakların dağılımına bir temel oluşturması bakımından da önemli bir organizasyonel yönetim faaliyetidir.
Havacılık sektörü, yüksek risk içeren bir sektördür ve bu nedenle, havacılıkta risk yönetimi, çok önemli bir rol oynamaktadır. Havacılıkta risk yönetimi, uçak kazaları, hava trafik yönetimi, bakım, pilot eğitimi, güvenlik ve hava koşulları gibi alanlarda olası riskleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için kullanılan bir yöntemdir.
Havacılıkta risk yönetimi, uçuş öncesi, uçuş sırasında ve uçuş sonrasında uygulanır. Uçuş öncesi risk yönetimi, uçuş planlaması, hava koşulları, uçak bakımı, ekipman seçimi ve pilot eğitimi gibi faktörleri içerir.
Uçuş sırasında risk yönetimi, hava trafik yönetimi, acil
durumlar, yakıt yönetimi, hava koşulları ve ekipman arızaları gibi faktörleri içerir. Uçuş sonrası risk yönetimi, uçuş raporları, ekipman bakımı, ekipman yenileme ve pilot
eğitimi gibi faktörleri içerir. Havacılıkta risk yönetimi,
havayolu şirketleri, hava trafik yönetim kuruluşları, havaalanları, bakım şirketleri, pilotlar ve diğer havacılık profesyonelleri tarafından uygulanır. Uluslararası havacılık endüstrisi, risk yönetimi süreçlerini ve prosedürlerini belirleyen standartlar ve yönergeler geliştirmiş ve uygulamaktadır. Bu standartlar, havacılık endüstrisi için güvenli, güvenilir ve etkili bir yönetim süreci sağlar.
Havacılıkta riski minimuma indirmek için alınan önlemler:
- Havacılık endüstrisi için standartlar ve yönergeler oluşturmak
- Eğitim
- Uçuş Planlaması
- Acil durum planları
- Hava trafik yönetimi
- Ekipman ve teknolojide yapılan iyileştirmeler
Tüm bu önlemler sonucu havacılıkta risk yönetimi uygulanmış olmaktadır.
“Havacılıkta Risk Yönetimi” yazımızın sonunda geldik yeni yazılarda görüşmek dileğiyle
Hoşçakalın. Bu aradda havacilik alfabesini merak ediyor musunuz. Eger cevabiniz evet ise buradan yazimizi okuyabilirsiniz.
KAYNAK
1- A.Özen, KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ VE KURUMSAL RİSK YÖNETİM SÜRECİ, Suleyman Demirel University Vizyoner Dergisi Y.2012, C.4, S.7. s.30-46
2- Dr. Öğr. Üyesi Onur Oktaysoya , Dr. Öğr. Üyesi Ethem Topçuoğlub, Erman Kaygın, Sivil havacılıkta risk yönetimine bibliyometrik bakış, 2022 Cilt 4, Sayı 2, 77-86. Doi: 10.47542/sauied.1219225
3- E.Abdurrahim, RİSK YÖNETİM SÜRECİ VE RİSK YÖNETMEKTE KULLANILANTEKNİKLER, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3, 2009
4- Y.K.Ayşe, Havacılıkta Emniyet Açısından Risk Yönetimi, Anadolu Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü
Görsel Kaynak
1-
https://www.google.com/search?q=Risk+management&sxsrf=APwXEdfmrlyyMqQqQcpDjdf
hcEF8NNh8Dw:1683941511120&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiK2t78kv
H-
AhXQQvEDHVREDucQ_AUoAXoECAEQAw&biw=1536&bih=769&dpr=1.25#imgrc=fc7
QiNIAjBnyXM
2-
https://www.google.com/search?q=Risk+management&sxsrf=APwXEdfmrlyyMqQqQcpDjdf
hcEF8NNh8Dw:1683941511120&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiK2t78kv
H-
AhXQQvEDHVREDucQ_AUoAXoECAEQAw&biw=1536&bih=769&dpr=1.25#imgrc=Nl
QbMrjGt7AjEM
3-
https://www.google.com/search?q=Risk+management&sxsrf=APwXEdfmrlyyMqQqQcpDjdf
hcEF8NNh8Dw:1683941511120&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiK2t78kv
H-
AhXQQvEDHVREDucQ_AUoAXoECAEQAw&biw=1536&bih=769&dpr=1.25#imgrc=rc-
dJYwxxll7gM
4-
https://www.google.com/search?q=risk+management+airplanes&tbm=isch&ved=2ahUKEwja
w9_qk_H-AhXUM-wKHW9KCAIQ2-
cCegQIABAA&oq=risk+management+airplanes&gs_lcp=CgNpbWcQAzIECCMQJ1AAWA
BglQVoAHAAeACAAX6IAX6SAQMwLjGYAQCqAQtnd3Mtd2l6LWltZ8ABAQ&sclient=i
mg&ei=beleZJrZMdTnsAfvlKEQ&bih=769&biw=1536#imgrc=qjFs_SscLD3A7M