Selam sevgili havacılık okurları bugünki yazımda Az Bilinen İlginç Uçaklar ile bu uçak nasıl uçabiliyor diyebileceğimiz uçakları gelin birlikte keşfedelim.
1-Proteus
Tandem kanatlı, ikiz motora sahip bir araştırma uçağı olan Proteus Amerikan şirketi Rutan Aircraft tarafından 1998 yılında geliştirilen deneysel bir yüksek irtifa uçağıdır. Proteus, bir ventral pilon üzerinde çeşitli yükleri taşıyabilen çok amaçlı bir uçaktır. 19.800 m’nin üzerindeki bir noktanın yörüngesinde 18 saatten fazla dönebilir. Bu bir çok deneyde kullanılmış ve şu anda Northrop Grumman’a aittir.
Proteus ‘un teknik özellikleri:
Kaba ölçüler: uzunluk- 17,17 m, yükseklik- 5,38 m, ön kanat açıklığı – 16,76 m, arka – 23,77 m, kanat alanı – 44,5 kare. m.
Boş ağırlık– 2660 kg.
Maksimum kalkış ağırlığı– 5670 kg.
Yakıt kütlesi- 2800 kg.
Santral- 2 TRDD Williams-Rolls Her biri FJ44-2E, 10,22.
Maksimum uçuş hızı 504 km / s’dir.
Seyir uçuş hızı – 352 km / s.
Tırmanış oranı – 17 m / s.
Uçuş süresi – 14 km üzerindeki bir mesafeden 1850 saat.
Pratik tavan – 19 000 m.
Mürettebat – 2 pilotu ve 1 yolcu.
2-Grumman X-29
‘Forward-Swept Wing’ yani ‘Ters Kanat’ yapılı bir jet uçak olan X-29 Amerika menşeili Grumman firması tarafından ABD Uzay ajansı NASA’nın araştırmalarında kullanılmak için üretilmiş. X-29; ters kanat yapısı sayesinde düşük hız ve alçak irtifalarda diğer jetlere göre çok daha iyi bir manevra kabiliyetine sahiptir. Ancak bu kanat yapısı yüksek hızlarda uçarken ve dönüş yaparken hava akımı sebebiyle daha fazla basınca maruz kalır. Bu sebeple kanatları sağlamlaştırmak gerektiğinden ağırlık ekstra olarak artar ve ters kanadın faydasından çok zararı olur.
Aynı zamanda ters kanatlı uçakları kontrol etmek pilotlar için de zor olduğundan (üç kontrol bilgisayarı olmasına rağmen), üretildikten sonra dengesiz aerodinamik yapıya sahip uçak olduğu iddia edilmiştir. Aşırı sürtünme nedeniyle de yüksek radar izi barındırdığından, bir jetin olmazsa olmaz özelliği olan “gizliliğe” uymadığından, askeri amaçlı kullanımına da çok sıcak bakılmamıştır. Birçok denemelere rağmen faydalarının, dezavantajları ağır basmış olan bu uçak, ilk uçuşunu 1984 yılında gerçekleştirir, 1991 yılına kadar test uçuşları devam etmiş ve 1997 yılında ise uçuşuna son verilmiştir.
Grumman X-29’un teknik özellikleri:
Mürettebat: 1
Kapasite: 1.814 kg taşıma kapasitesi
Uzunluk: 53 ft 11,25 inç (16,4402 m)
Kanat açıklığı: 27 ft 2,5 inç (8,293 m)
Yükseklik: 14 ft 3,5 inç (4,356 m)
Kanat alanı: 188,84 sq ft (17,544 m 2)
En boy oranı: 3.9
Boş ağırlık: 13.800 lb (6.260 kg)
Kalkış ağırlığı: 17.800 lb (8.074 kg)
Yakıt kapasitesi: 3,978 lb (1,804 kg) iki gövde mesane tankında ve iki kaplama entegre tankta
Güç ünitesi: 1×General Electric F404-GE-400 art yakmalı turbofan motor
Maksimum hız: 33.000 ft’de (10.058 m) 956 kn (1.100 mph, 1.771 km / s)
Maksimum hız: Mach 1.8
Aralık: 350 nmi (400 mi, 650 km)
Servis tavanı: 55.000 ft (17.000 m)
Honeywell üçlü yedekli fly-by-wire FCS
3- Ames-Dryden (AD)-1 Çapraz Kanat
AD-1, hem bir uçak hem de 1979 ve 1982 yılları arasında Edwards California’daki NASA Dryden Uçuş Araştırma Merkezi’nde yürütülen ve uçuş sırasında sıfırdan 60 dereceye eğik olarak döndürülebilen bir uçak kanadını başarıyla gösteren bir uçuş test programıydı
Eğik kanat veya döndürülmüş kanat olarak da adlandırılır. Değişken geometrili bir kanat modelidir. Bu şekilde donatılmış bir uçakta kanat, merkez eksende dönecek şekilde tasarlanmıştır, böylece bir uç ileri doğru, diğer uç ise kıç tarafına doğru savrulur.
AD-1 Teknik Özellikleri:
Değişiklik: AD-1
Model Numarası: 35
Tip: reaktif, çift motorlu, tecrübeli, kanat asimetrik olarak değişken süpürme
Müşteri: NASA
Üretici: Ames Industrial Corporation
İlk uçuş: 21 Aralık 1979
Kanat genişliği: 9.84 m
Süre: 10 m
Yükseklik: 2.05 m
Kanat alanı: 8.64 m2
Boş ağırlık: 658 kg
Maksimum kalkış ağırlığı 973 kg
Motor tipi: 2 TRD Microturbo TRS18-046
İtme: 2x 1.8 kN
En yüksek hız: 274 km / s
Yakıt deposu kapasitesi: 320 litre
Pratik tavan: 3800 m
Mürettebat: 1
4-Alexander Lippisch Aerodin
1998 yılında, Alexander Lippisch tarafından deneysel olarak tasarlanan kanatsız uçak. Uçağın itme kuvvetini iki adet koaksiyel pervane sağlıyordu.
5-Airbus A300-600ST (Beluga)
Airbus’ın Beluga adıyla bilinen kargo uçağı A300-600ST, A300–600 modelinden geliştirildi. Beyaz Balina’ anlamına gelen Beluga, kuyruk, kanatlar, gövde, iniş takımları gibi büyük parçaları, üretim hatlarından alıp son montaj hattına taşıyor. Kısaca uçak taşıyan uçak diyebiliriz.1992’de yapımına başlanan uçak, tam 2 yıl sonra ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Şu anda 5 adet Beluga, Airbus’ın uçak parçalarını taşımak için kullanılıyor.
A300-600ST ÖZELLİKLERİ
Uzunluk: 56,15 m
Kanat Açıklığı: 44,84 m
Yükseklik: 1.724 m (5.660 ft)
Kanat alanı: 258,80 m² (2,785.7 sq ft)
Gövde çapı: 395 m (1.300 ft) 71 m (230 ft) kargo bölümünde
Boş ağırlığı: 86 t
Maksimum Yük Kapasitesi: 155 t
Menzili (40 ton payload): 2.779 kilometre (1.501 nmi)
Menzili (26 ton payload): 4.632 kilometre (2.501 nmi)
Motorlar: GE CF6-80C2A8
Kapasitesi: 47 t
Kargo hacmi: 1,210 m³ (43,000 cu ft)
Kokpit Personeli: 2
Tasarımları ile dikkat çeken ve çok az kişi tarafından bilinen bazı uçakları inceledik. Tek bir uçak modelinde takılı kalınmadığını görmüş olduk. Diğer yazılarıma buradan ulaşabilirsiniz. Bir sonraki yazımda görüşmek dileğiyle!
