Günümüzde birçok şirket kendi aralarında rekabet içindedir fakat rekabet halinde olan bu şirketler kazan-kazan politikası ile çeşitli anlaşmalar ve iş birlikleri yapmaktadırlar. Uluslararası Hava Yolu İttifakları; Hava yolu endüstrinde bu ittifaklar “Alliance” olarak adlandırılmaktadır ve birçok büyük hava yolu şirketi bir ittifak adı altında tüketicilere ürün ve hizmet sunarlar.
Covid-19 ve küresel ekonomide ortaya çıkan ekonomik dalgalanmalardan daha az bir şekilde etkilenmek isteyen hava yolu firmaları hem maliyetlerini azaltmak hem de müşterilerine daha fazla varış noktası ve daha rahat bağlantı imkânı sağlamak adına farklı hava yolları ile önemli ölçüde iş birliği yapmaktadırlar.
Yolcular için hava yolu ittifaklarının en belirgin etkisi, bir hava yolunun kendi uçuş numarası olan bir uçuşta koltuk satacağı, ancak uçuşun farklı bir hava yolu tarafından gerçekleştirildiği kod paylaşımıdır. Ancak bir ittifaktaki hava yolu firmalarının yan kuruluşları ya da alt markaları genellikle bu iş birliklerinin kapsamı içerisinde tutulmamaktadırlar. Örnek olarak Lufthansa ve Türk Hava Yolları birer “Star Alliance” üyesi iken, iki firmanın ortak girişimi olarak kurulan Sun Expess firması bir Star Alliance üyesi değildir.
Önce kod paylaşımının ne olduğuna ardından da bu Star Alliance gibi hava yolu ittifaklarının önde gelenlerini tanıyalım.
Kod Paylaşımı
Ortak uçuş (Code sharing, code share), bir uçuşun aynı hat üzerinde birden fazla şirket tarafından sunulması. Yolcu artık şirketlerin değil hatların yolcusu olmuştur. Yolcunun hangi şirketin uçağı ile uçtuğu önemli değildir, gideceği yere en kısa sürede varması önemlidir. Artık bir varış noktası için hava meydanlarında birden fazla şirketin uçuş numarası görünmektedir.
Hava Yolu İttifakları
Star Alliance
14 Mayıs 1997 yılında kurulmuştur.
Star Alliance ağ, uluslararası seyahat edenlere dünya çapında erişim, tanınma ve kesintisiz hizmet vermek amacıyla 1997 yılında kurulan ilk gerçek küresel hava yolları birliğidir. Birliğin pazarda gördüğü kabul, Hava Ulaşımı Dünya Pazar Liderliği Ödülü (Air Transport World Market Leadership Award) ve hem Business Traveller Dergisi hem de Skytrax tarafından verilen En İyi Hava Yolu Birliği ödülleri de dâhil olmak üzere, pek çok ödülle tescillenmiştir. Ekim 1997 yılında Brezilya’nın ilk hava yolu firması VARIG da ittifaka katılmış, ancak üyeliğinin 10.yılında birlikten ayrılmıştır.
Günümüzde Star Alliance her biri kendine özgü kültür ve hizmet tarzına sahip 26 üye hava yoluna sahiptir. Üye hava yolları dünyanın en büyük hava yolu şirketlerinin çoğunu oluşturmaktadır.
Star Alliance Üyeleri
- Aegean Airlines
- Air Canada
- Air China
- Air India
- Air New Zealand
- ANA
- Asiana Airlines
- Austrian
- Avianca
- Brussels Airlines
- Copa Airlines
- Croatia Airlines
- EGYPTAIR
- Ethiopian Airlines
- EVA Air
- LOT Polish Airlines
- Lufthansa
- Scandinavian Airlines
- Shenzhen Airlines
- Singapore Airlines
- South African Airways
- SWISS
- TAP Air Portugal
- THAI
- Türk Hava Yolları
- British Midland
Star Alliance müşterilerine toplam 84 ülkede bulunan 1,200 havalimanına günde 10 binden fazla uçuş sağlamaktadır. Diğer aktarmalı uçuşlar Star Alliance bağlantılı uçuş ortağı Juneyao Hava Yolları ve THAI tarafından sağlanıyor.
OneWorld
Merkezi ABD New York şehrinde buluna OneWorld organizasyonu 1 Şubat 1999 yılında kurulmuştur. Halihazırda OneWorld ittifakındaki hava yolları 3500’den fazla uçak filosu ile 180 ülke ve 1100 havalimanına 14.000’den fazla sefer düzenleyerek yılda 550 milyondan fazla yolcu taşımaktadır.
13 adet aktif üyesi bulunmaktadır.
OneWorld Üyeleri
- American Airlines
- British Airways
- Canadian Airlines
- Cathay Pasific
- Qantas
- Finnair
- Iberia
- Japan Airlines
- Royal Jordanian
- S7 Airlines
- Qatar Airways
- Malaysia Airlines
- Latam
- Srilankan Airlines
- Royal Air Morac
Skyteam
Skyteam 22 Haziran 2000 tarihinde Aeromexico, Air France, Delta Alirlines ve Korean Airlines ittifakları ile kurulmuştur. Merkezi Amsterdam Schiphol Havalimanı’nda bulunan Skyteam geniş küresel ağı ile birlikte çalışan 19 üye hava yolu, her yıl 170’den fazla ülkede 1000’den fazla noktaya 15,455’ten fazla uçuşla 676 milyon müşteriye ürün ve hizmet sunmaktadır.
İttifakın en dikkat çekici genişlemesi ise 2006 yılında geldi. Rusya Federasyonu’nun bayrak taşıyıcı havayolu firması Aeroflot, bu tarihte SkyTeam’e üye oldu. Aeroflot üyelik başvurusunu 2004’te yapmış, ittifakın standartlarına uyum sağlamasını öngören bir anlaşma imzalamıştı. 23 aylık ‘hazırlık’ sürecinden sonra Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) Operasyonel Emniyet Denetimi (IOSA) standartlarını yakalayan Aeroflot, tarihte bir hava yolu ittifakına üye olan ilk Rus havayolu şirketi oldu.
19 adet aktif üyesi vardır.
Skyteam Üyeleri
- Aeroflot
- Aerolíneas Argentinas
- Aeroméxico
- Air Europa
- Air France
- Alitalia
- China Airlines
- China Eastern Airlines
- Çek Havayolları
- Delta Hava Yolları
- Garuda Indonesia
- Kenya Hava Yolları
- KLM
- Güney Kore Hava Yolları
- Lübnan Hava Yolları
- Saudia
- TAROM
- Vietnam Hava Yolları
- XiamenAir (2012)
U-Fly Alliance
U-Fly Alliance, başlangıçta Çin ve Güneydoğu Asya’ya odaklanan dünyanın ilk düşük maliyetli taşıyıcı ittifakıdır.
Value Alliance
Value Alliance, altı Asya Pasifik Pazar şampiyonunu içeren dünyanın ilk pan-bölgesel, düşük maliyetli taşıyıcı ittifakıdır. Uçuş ağ yapısı ile dünya nüfusunun yarısından biraz daha fazlasına hizmet vermektedir.
Vanilla Alliance
Hint Okyanusu adalarından olan Seyşeller, Madagaskar, Mauritius, Reunion ve Komorlar’ın oluşturdukları bu ittifak daha fazla bölgeye bağlantı sağlamak amacıyla kurulmuştur.
Bu ittifaklar sayesinde dünyadaki hava yolu şirketleri uçuş ağlarını daha da genişleterek daha düşük maliyetle ve çok alternatif uçuş seçenekleri ile hava yolu pazarında aktif halde rol alıyorlar.
Uluslararası Hava Yolu İttifakları yazımın sonuna geldik. Diğer yazıma buradan ulaşabilir, Uluslararası Hava Yolu İttifakları hakkındaki görüşlerinizi bana ulaştırabilirsiniz. Görüşmek üzere.
KAYNAK
- turkishairlines.com
- kitap, Hava Yolu Endüstri Dinamikleri, İbrahim Sarper Karakadılar, Tanyeri Uslu
- kitap, Hava Yolu Yönetimi, Ali Emre Sarılgan, Ender Gerede
- Onlinebilet.com