Bu yazımızda THY‘de Yeni Uçmaya Başlayacak Pilotlar için Rehber – 2 Uçuşa Gidiş hakkında konuşacağız.
UÇUŞ YERİNDE YAPILACAKLAR
Önce yoklama yaptırılır.
Uçuş saatinden 1 saat öncesi, son imza (yoklama) saatidir. “Yoklama-imza saati” çok kullanılan bir deyimdir.
Yoklama, Brifing/FWZ odasındaki bilgisayarlarda yapılır. Pilot odası (artık Crew Garden oldu) terminal üst katında, FWZ odası ise terminal alt katındadır. Alt kata Apron Kartı okutarak ya da asansörden herhangi bir kart okutmadan girilebilir.
Üst katta pilot ve kabin ekipleri için bekleme odası Crew Garden ve irtibat bürosu vardır. Üst kattan alt kata ağır çalışan iki asansör vardır.
Alt katta brifing/FWZ odası, kafeterya, ekip bekleme odası, gümrük ve pasaport kontrol noktası bulunur. Buradan aynı zamanda uçuşa gidiş için aprona çıkılır.
Yoklama yerinde bulunma saatiniz tercihen 15-20 dakika öncedir. Line eğitimindeki pilotlar ile tecrübesi az olanların yoklama saatinden 1 saat öncesinde orada bulunmaları, hazırlıklarını yapmaları için daha iyi olabilir.
THY’de Yeni Uçmaya Başlayacak Pilotlar buraya varışta ilk işiniz, yoklama saatini beklemeden yoklamanızı yaptırmaktır.
Kartınızı bilgisayarın yanındaki okuma cihazına (üzerine basılmış ve ezilmiş bir mous’a benzer) okutarak yoklama yaptırılır. Ekranda, yoklamanızın kaydedildiğine dair bir mesaj, yoklama saatiniz (ne zaman gelirseniz gelin uçuşun bir saat öncesi olarak sabit çıkar) görevinizin çizelgesi, ekip listesi, ekip resimleri ve geçerlilik durumunuzu (uçuş ve sağlık lisansınız ile pilot kategorileriniz ve gideceğiniz meydanlara en son ne zaman gittiğinizi gösterir) gösteren bir liste çıkar. “Yazdır” simgesine tıklayın ve printerden görev listenizi alın. Bu liste size görev sonuna kadar lazım olacaktır. Ekipten gelmiş ve yoklama yaptırmış olanların yanında yıldız çıkar. Buradan kaptanın gelip gelmediğini anlayabilirsiniz.
Sonra ekrandaki “kapat” simgesine tıklayın. size ait bilgileri kapatın. Kapatmazsanız ne olur? Hiçbir şey. Bir süre sonra kendiliğinden kapanır. Eğer size başka bir talimat verilmediyse planların çıktısını alabilirsiniz. Birçok kaptan böyle ister. Bazı kaptanlar planı beraber almanızı isteyebilir. Ama yine de size eğitimde ne talimat verildiyse onu yapın.
Safety pilotunuz ve öğretmen kaptanla buluşmanızı hesaba katın. Brifing odasında buluşmak daha mantıklı görünüyor (biz eğitimdeyken sistem farklıydı). İlk zamanlar safety pilotun rehberliğine göre hareket eder, meseleyi anladıktan sonra da safety pilotunuz kaldırılınca ona göre hareket edersiniz.
Bazen bilgisayar yoklama yapmaz. Başka bilgisayara geçersiniz. Eğer hiçbir yer çalışmıyorsa üst kat giriş koridorunda bulunan ekip tahsise gidip yoklama yapamadığınızı bildirin ve yoklamanızı yapmalarını isteyin.
Eğer geç kaldıysanız, “geç kaldığınız için yoklamanız yapılamaz” mesajı çıkar. Bu durumda ekip tahsise giderek yoklamanızı yaptırın.
Eğer bir saatten fazla “erken” geldiyseniz sistem yine yoklamanızı yapmaz. Bu sefer de kartınızı mesai başlangıç saati -1 saat olcak şekilde tekrar okutun.
Uçağın durumu öğrenilir.
Yoklama yaptırdıktan hemen sonra yoklama kâğıdına, uçak tescil numarası (son iki karakter, örneğin TC-JFH için “FH”) ve park yeri yazılır. Bu bilgiler, FWZ odası duvarında, alt kat bekleme odasında, kafeteryada duvarda ve üst kat Crew Garden’da tavana asılı bulunan duyuru ekranlarından alınır. Çalışmıyorlarsa FWZ odasında masa başında bilgisayarı olan bir dispeç görevlisi var, ondan da öğrenebilirisniz.
Dış görev ise gümrüğe imza atılır.
Uçuşunuz yurtdışı ise, hemen alt katta aprondan içeri girişin sağında, diğer bir deyişle FWZ odasına giderken sağdaki köşede bulunan gümrükte, varış meydanlarına göre ayrılmış bulunan gümrük evrakını, ilk gelişte ya da en geç yoklamadan hemen sonra imzalayın.
Evrak bu odada yoksa ya park yeri 200’lü körüklerdedir ve gümrük evrağı da Crew Garden yanında bulunan dış hat çıkışından yapılacaktır ya da henüz erken olduğu için evrak hazır değildir.
Dış hat terminaline bağlı 200’lü körüklere üst kattan, Crew Garden girişinde bulunan kapıdan pasaport kontrolü yapılarak çıkılır.
Duyuru ekranı, arka planı mavi, uçuş bilgileri beyaz veya sarı, ekip bilgileri ise kırmızı veya sarı olan bilgilerden oluşur. Sayfaları her 10 saniyede bir değişir. Bazen 4 bazen 9 sayfa olabilir. Bekleyip uçuşunuzu bulun. Uçuş numarası, gidiş meydanı, kalkış saati, gecikmesi (slotu) ve park yeri bilgileri bulunur.
Uçağın inip inmediği ve verilip verilmediği bu ekrandan takip edilir. Uçuş durumunu gösteren yazılar beyaz ise uçak henüz hazır değildir. Aynı zamanda ekipten gelenler mavi, henüz gelmeyenler kırmızı göründüğünden takip edilebilir. Uçağın inişinin beklendiği saat ve nereden geleceği en sağda küçük boyutta ve beyaz renkte yazar. İndiyse iniş saati yanında yıldız çıkar. Park yeri yanında yıldız çıkmışsa hazırlanmakta olduğunu ifade eder. Uçak uçuşa verildiyse uçuş bilgileri rengi sarıya dönüşür. Buna “Ekran Sarardı”, “Uçak Sarardı” ya da sadece “Sarardı” da derler, şaşırmayın, uçak hazır demektir. Uçağın verildiği kaptana hemen bildirilir.
Plan incelenir.
Uçuş planlarının alındığı odaya gidilir ve bilgisayarlardan kalkış/varış yeri hava durumu ile planlar incelenir.
- Hava Durumu: Gidiş ve yedek meydanda varış saatinde görüş nasıl, yağış var mı, rüzgâr nasıl? SIGMET raporunda seviye rüzgarları, jet akımları, CB ve bulutluluk ile tropopoz incelenir
- Yakıt: Plan yakıtı, kalan yakıt, minimum diversion yakıtı ne kadar? Kalan ve divert yakıt farkı ne kadar, bununla ne kadar ekstra bekleme yapılabilir (1 saatte 2400 kg harcar). Planda yakıt, uzak yedek meydan (eğer birden fazla yedek varsa) için mi verilmiş; hava durumu için ekstra yakıt verilmiş mi, ne kadar verilmiş? Önceleri kaptanlar 6 tecrübelerine dayalı olarak ekstra yakıt alırlardı. Şirket bunu, masraflı olduğu için istemiyordu. Şimdi standartları belirledi ve belli hava durumlarına ve varış saatlerindeki yoğunluğu göz önüne alarak ekstra yakıt miktarlarını belirledi. Bu ekstralar planda görülüyor.
- Release form: Release form vardı eskiden ve kaldırıldı. Bunun yerine uçuş planının ilk sayfasının ayrı bir çıktısı kullanılıyor ve FWZ paketinde yer alıyor.Bunda uçuş numarası, uçak tescil adı, kalkış-iniş saatleri, plan numarası, payload, kargo, yakıt, EZFW kontrol ediliyor.
- Diğer: ETOW, plan yakıtı ve EZFW toplamına eşit mi? Uçuş seviyesi nedir, gidilen meydan irtifası nedir? Rüzgar etkisi +/- ne kadardır? Türbülans değeri ne kadardır? Grid MORA 10 binden ve 14 binden yüksek yerler var mı? İniş performansı için hesaplama gerkiyor mu?
- LIDO incelenir
Gidiş meydanı için uçuşa gelmeden önce evde hazırlık yapmanız daha iyi olur. Ancak gerektiğinde kullsnılabilecek LIDO chartları, FWZ odası bilgisayarlarında bulunur.
Kaptan geldiyse bulunur ve uçak bilgisi verilir.
Kaptanlar da erken veya geç herhangi bir zamanda gelebilir. FWZ odasında daha kolay bulacağınızı düşünüyorum. İmza zaman gelirken varsa security pilot bulunur sonra kaptan karşılanır. Kaptan (öğretmen) geldiğinde kendinizi tanıtın, uçağı, verilip verilmediğini ve park yerini söyleyin.
Kaptan geldiyse bulunur ve uçak bilgisi verilir.
Genel olarak planı almış olarak beklersiniz. Bir şekilde geciktiyseniz kaptan almış olabilir. Alınıp alınmadığını gösteren bir sistem yok. Planda bir değişiklik olması gerekiyorsa, yakıt gibi örneğin, planın da değişmesi gerekiyor. Tekrar çıktı alınır. Planı inceledikten sonra kaptan imzalar, siz de imzalarsınız.
Bilgisayar başına gitmeden önce kaptan gelmeden siz iki adet zarf ve 4 adet “Security Chek” formu ve kulaklık süngerinizi almış olun. Zaman kazanmak için zarf üzerindeki bilgileri doldurun ve Security Chek formları altındaki kaptan ve size ait isim ve sicil numaralarını yazın. (Yoksa uçakta, uçuş başında siz uçak hazırlığıyla uğraşırken bir de security form ile uçuş bitiminde de checklist ve chartlar ile uğraşırken bir de zarf yazmakla uğraşır daralırsınız).
Bilgisayarda kullanıcı adınızı ve şifrenizi girin. Plan sayfası doğrudan açılır. Ancak ilk bacağa ait planları alabilirsiniz. Diğerlerini alamazsınız Sıradaki uçuş bacağını seçin, 6-7 satırdan oluşan OFP, SFP, MET, MSG, NOTAM, SIG, GRAPH, FILE evraklar liste halinde görüntüye gelir. Tek tek üzerlerine tıklayıp açarak yazdırırsınız. Yazdır komutundan sonra da evrakınızı kapatın. OFP (operational flight plan) 2 adet, diğerleri birer adet bastırılır. Çıktılar ayrı ayrı zımbalanır. Kaptan planları, taşımanız için J size verir.
Uçağa gidilir.
Uçağa giderken çıkış kapısında apron kartı okutularak çıkılır. Eğer yurtdışı uçuş ise, buradaki polis kontrol noktasında önce Landing Kart (pasaport yerine geçer) da kaydettirilir sonra apron kartı okutularak çıkılır.
Gelen ekip arabasına binilir. Araba içinde kaptan genellikle park yerini tekrar sorar.
Uçak başına geldiğinde kaptan, kabin ekibine yol verir, siz de kaptanın arkasından yukarı çıkarsınız.
Not:
Bu THY’de Yeni Uçmaya Başlayacak Pilotlar için yazı dizisi Türk Hava Yollarında görev yapan sayın hocam Kaptan Aykut Çakır tarafından hazırlanmıştır. Kendisinin hazırladığı bu notlardan belki de şimdiye kadar yüzlerce ikinci pilot arkadaşımız faydalanmıştır. Kendisi hazırladığı dokümanları 2 eylül tarihi itibari ile güncelleyerek şu anda şirkete yeni girmiş ve eğitimde olan ikinci pilot arkadaşların faydalanabilmesi için kullanıma sunmuştur. Yayınladığı gün elime geçen notları hızlıca bir solukta tekrardan okudum.
Okuduktan sonra aklıma gelen ilk şey bu bulunmaz nitelikteki bilgi hazinesini siz okuyucularım ile paylaşmaktı! Kendisini bu konu için aradığımda sağolsun beni kırmadı ve yazıları sitemde yayınlamak için bana izin verdi. Bu yazı dizisini lütfen herkes ama herkes okusun böylece bir pilotun normal operasyon sırasında neler yaptığını bilebileceksiniz. Ayrıca bu yazı dizisi mesleğe yeni başlamış, başlayacak ve başlamayı düşünen herkesin zihninde farklı bir çağrışım uyandıracaktır. Bu vesile ile sizlerin huzurunda sayın hocam Aykut Çakır’a bir kez daha bu güzel içeriği hazırladığı ve sizlerle paylaşmamı sağladığı için teşekkür ediyorum.
Bu yazımda THY’de Yeni Uçmaya Başlayacak Pilotlar için Rehber – 2 Uçuşa Gidiş ile ilgiliydi. Diğer yazıma da buradan ulaşabilirsiniz.