Hava Araçlarında Motor Durum Göstergeleri

Wright kardeşler tarafından geliştirilen ilk uçak üzerinde takometre, rüzgar ölçer ve kronometre göstergeleri bulunmaktaydı [1]. İlk uçuştan bu yana tasarımcılar uçağın sürükleme kuvvetini yenmek,  uçağı ivmelendirip kanatlar vasıtasıyla taşıma kuvveti oluşturmak için motorlar kullanmıştır. Hava Araçlarında Motor Durum Göstergeleri hava aracının en kritik donanımlarından bir tanesi oluşturduğu için parametrelerinin kokpitte sürekli olarak gösterilmesi gerekmektedir.

Hava araçlarında kullanılan motorlar, piston motor ve jet motorlar olmak ikiye ayrılmaktadır. Pistonlu motorlar 4 zaman prensibiyle (emme, sıkıştırma, güç, egzoz) çalışmaktadır. Jet motorlar ise hava alığından alınan hava kompresörde sıkıştırıldıktan sonra yanma odasında yakıt ile karıştırılarak yakılır. Bunun sonucunda türbinde yüksek basınçlı ve enerjili yakıt hava karışımı türbini ve buna bağlı olan kompresör milini döndür. Türbinden geçen karışım ise nozuldan atılarak tepki elde edilir. Havacılıkta içten yanmalı motorlar kullanılmaktadır. Kullanılan motorlar farklı prensiplere sahip olmasına rağmen emniyetli ve güvenli bir uçuş gerçekleştirebilmek için kokpitte benzer durumları gösterirler. Motorların kokpitte yer alan durum göstergeleri şu şekilde sıralanır:

• Basınç göstergeleri,
• Sıcaklık göstergeleri,
• Miktar göstergeleri,
• Hareket göstergeleri.

Uçakların pistonlu veya jet motor tipinde olmasına bağlı olarak kokpitte yer alan motor durum göstergeleri Çizelge 1’ de gösterilmiştir.

Bu yazımda Hava Araçlarında Motor Durum Göstergeleri hakkında konuştuk. Diğer yazıma da buradan ulaşabilirsiniz.

 Kaynak:

[1] FAA. (2008). Aircraft Maintenance Handbook. Aviation Supplies & Academics, Inc.

Resim Web Adresi: pro aero aviation